महाकुभ 2025: आज प्रयाग्राज महाकुभ (शनिवार, 22 फेब्रुवारी) चा 41 वा दिवस आहे. आतापर्यंत 60 कोटी पेक्षा जास्त लोकांनी येथे विश्वास कमी केला आहे. महाकुभ मेळाव्यासाठी आता फक्त 4 दिवस बाकी आहेत. परंतु जत्रा जत्रेच्या शेवटी जात असताना भक्तांचा पूर देखील आहे. दरम्यान, संगमच्या पाण्याबद्दलही प्रश्न उपस्थित केले गेले. केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाने आपल्या अहवालात असे म्हटले की संगम पाणी प्रदूषित झाले आहे.
सीपीसीबी अहवाल- संगम पाण्याचे प्रमाण फी
सीपीसीबीच्या अहवालानुसार, संगमाचे पाणी आंघोळ करण्यासारखे नाही, गंगा यमुनाचे पाणी प्रदूषित झाले आहे. संगमच्या पाण्यात फेकल कोलिफॉर्म (कचरा पाणी) चे प्रमाण बरीच वाढले आहे. सीपीसीबीने फीच्या पातळीच्या वाढीमुळे गुणवत्तेसाठी आंघोळ करण्यासाठी संगमाच्या पाण्याचा विचार केला नाही.
सीपीसीबीच्या फेकल कोलिफॉर्मची स्वीकार्य मर्यादा प्रति 100 एमएल 2500 युनिट्स आहे. परंतु संगमच्या पाण्यात आंघोळ केल्यानंतर, कचरा पाण्याचे एकाग्रता येथे वाढली आहे.
तज्ञ म्हणाले- या अहवालात बरेच पॅरामीटर्स उपलब्ध नाहीत
सीपीसीबीच्या या अहवालावर प्रश्न विचारत असताना, टेरच्या स्कूल ऑफ अॅडव्हान्स स्टडीजचे प्रोफेसर चंद्र कुमार सिंग म्हणाले की या अहवालात बरेच पॅरामीटर्स उपलब्ध नाहीत. सीपीसीबी अहवालात, असे बरेच पॅरामीटर्स आहेत जे दर्शविले गेले नाहीत किंवा सांगितले गेले नाहीत. कदाचित ते कदाचित त्यांच्या अहवालात असतील, परंतु उपलब्ध असलेला अहवाल त्या सर्व पॅरामीटर्सचा नाही. ज्यांना हे थेट सूचित केले गेले आहे, मानवी व्यायामामुळे किंवा कचर्यामुळे हे सर्व फिकर कोलिफॉर्म येत आहे. म्हणूनच, अहवाल पूर्णपणे उघड झाल्यानंतरच त्यावर योग्यरित्या बोलणे योग्य होईल.

जेएनयू प्राध्यापक म्हणाले- अशा अहवालासाठी अधिक नमुने आवश्यक आहेत
त्याच वेळी, जेएनयूच्या स्कूल ऑफ एन्व्हायर्नमेंटल सायन्सचे सहाय्यक प्राध्यापक अमित शर्मा म्हणतात की या पद्धतीसाठी आम्हाला अधिक नमुने आवश्यक आहेत. मी प्रथम दृष्टीक्षेपात पाहिलेल्या अहवालाच्या आधारे आणि सार्वजनिक व्यासपीठामध्ये अजूनही असलेल्या डेटाच्या आधारे हे सांगणे योग्य ठरणार नाही. माझ्या मते, आम्हाला या गोष्टी तयार करण्यासाठी अधिक डेटा आणि नमुने आवश्यक आहेत. खाली प्रवाहात एक नमुना आहे हे सांगावे लागेल?

तज्ञांनी प्रश्न उपस्थित केले- काय सॅम्पलिंग घडले, अप प्रवाहात डेटा काय आहे
प्रोफेसर अमित शर्मा पुढे म्हणाले की, अप प्रवाहात डेटा काय आहे? सॅम्पलिंग झाले आहे? किती प्रवाह आहे? पाण्याचा प्रवाह काय सोडला जात आहे? सॅम्पलिंग कोठून त्याचे स्थान काय आहे? या सर्व गोष्टी मिळाल्यानंतर, आपण आपल्या देशाच्या वैज्ञानिकांचा अभ्यास केल्यास आम्ही निष्कर्ष बुक करू शकतो.

सार्वजनिक मंचात उपलब्ध असलेल्या अहवालात, संगम वॉटरमध्ये ऑक्सिजन पुरेसा आहे
तज्ञ म्हणाले की सार्वजनिक मंचावर आलेल्या अहवालात, आपल्याला दिसेल की डेसीगल ऑक्सिजन खूप जास्त आहे. जर आपण पाहिले तर ते 7-10 पर्यंत डिझाइन केलेल्या डिजायर ऑक्सिजनपर्यंत गेले आहे. तसेच, बीओडीची मात्रा 3 मिलीच्या आसपास फिरत आहे. सर्वात मोठी गोष्ट अशी आहे की जर आपण या डेटाचे विश्लेषण केले तर आपण असे म्हणाल की येथे बीओडी आणि ऑक्सिजनमध्ये सकारात्मक संबंध आहे. अशा परिस्थितीत, तज्ञाने देखील कबूल केले की संगमाचे पाणी आंघोळ करण्यासाठी लक्षात घेण्यासारखे आहे.
तज्ञ पुढे म्हणाले- जर बीओडी वाढली तर डीओ कमी होईल. जर डीओ वाढेल तर बीओडी कमी होईल, ज्यामध्ये त्यात आढळले नाही. त्याला तार्किक उत्तर दिले जाऊ शकते. जर बरेच भक्त एकत्र आंघोळ करत असतील तर पाणी म्हणजेच, शारीरिक हस्तक्षेपामुळे हवेची देवाणघेवाण वाढू शकते. तज्ञ पुढे म्हणाले की, आम्हाला फेरफाईलेस कोलिफॉर्मची संख्या सांगण्यात आली आहे परंतु त्याचे बरेच स्त्रोत आहेत. आपण थेट असे म्हणावे की त्यात घाणेरडे पाणी ओतले जात आहे?
सीपीसीबी अहवालाचा चुकीचा अर्थ लावला गेला: तज्ञ
तज्ञ म्हणाले- अभ्यासानुसार, एक निरोगी माणूस जो आंघोळीच्या पाण्याच्या शरीरात जातो, त्याच्याकडे असे सुमारे 5000 बॅक्टेरिया देखील आहेत जे सुपीक कोलिफॉर्म आहेत. संगम वॉटर एका दिवसात -०-80० लाख बाथ घेत आहे, म्हणून कोणत्याही काँक्रीटपर्यंत पोहोचण्यापूर्वी तुमच्याकडे डाऊन स्ट्रीमचा डेटा असावा. तज्ज्ञांनी असेही म्हटले आहे की माध्यमांनी सीपीसीव्हीच्या अहवालाचा अहवाल दिला.
असेही वाचा – 60 कोटी भक्त 13 जानेवारी ते 22 फेब्रुवारी दरम्यान बुडले, आज योगी आदित्यनाथही संगमला पोहोचतील

मुख्य:संपादक:शाहाबाज शेख