अलीकडील अभ्यास असे सूचित करतात की बटू ग्रह सेरेस, मंगळ आणि गुरू यांच्यातील लघुग्रहांच्या पट्ट्यातील सर्वात मोठी वस्तू, त्याच्या पृष्ठभागाखाली एकेकाळी चिखलाचा महासागर असावा. ही नवीन समज प्रगत संगणक मॉडेल्समधून उदयास आली आहे जे दर्शविते की सेरेसचे बाह्य कवच अशुद्धतेने समृद्ध गोठलेल्या महासागराने बनलेले आहे.
बर्फाची उपस्थिती दर्शविणारी पृष्ठभाग वैशिष्ट्ये
सेरेस 588 मैल (946 किलोमीटर) ओलांडून आहे आणि पृष्ठभागावरील विविध वैशिष्ट्ये प्रदर्शित करते—खड्डे, घुमट आणि भूस्खलन—जे त्याच्या जवळच्या पृष्ठभागावर लक्षणीय बर्फाची उपस्थिती दर्शवते. इयान पामरलेउ, पीएच.डी. पर्ड्यू विद्यापीठातील विद्यार्थ्याने नमूद केले की स्पेक्ट्रोस्कोपिक डेटा धुळीच्या रेगोलिथच्या खाली बर्फ दर्शवितो, तर सेरेसच्या गुरुत्वाकर्षण क्षेत्राचे मोजमाप अशुद्ध बर्फाच्या तुलनेत घनता दर्शवते. ही चिन्हे असूनही, NASA च्या डॉन मिशननंतर अनेक ग्रह शास्त्रज्ञ साशंक राहिले, ज्याने 2015 आणि 2018 दरम्यान सेरेसची विस्तृत निरीक्षणे प्रदान केली.
नासाच्या डॉन मिशनमधील निरीक्षणे
डॉन मिशनमधील एक महत्त्वाचे निरीक्षण म्हणजे उंच भिंती असलेल्या वेगळ्या खड्ड्यांचा प्रसार, जे सामान्यत: कमी बर्फ समृद्ध वातावरण सूचित करतात. बृहस्पतिचे चंद्र युरोपा आणि गॅनिमेड सारख्या बर्फाळ महासागरात, मोठे खड्डे कमी आहेत कारण बर्फ कालांतराने वाहू शकतो आणि मऊ होऊ शकतो, ज्यामुळे विवर कमी उच्चारले जातात. तथापि, सेरेसने असंख्य खोल खड्डे प्रदर्शित केले, ज्यामुळे संशोधकांनी असा निष्कर्ष काढला की त्याचे कवच सुरुवातीला वाटले तितके बर्फाळ नव्हते.
क्रेटर वर्तन समजून घेण्यासाठी सिम्युलेशन
याचा अधिक तपास करण्यासाठी, पामरलेऊ, त्याच्या पीएच.डी. नासाच्या जेट प्रोपल्शन प्रयोगशाळेतील पर्यवेक्षक माईक सोरी आणि जेनिफर स्कली यांनी बर्फ, धूळ आणि खडक यांच्या वेगवेगळ्या प्रमाणात अब्जावधी वर्षांमध्ये सेरेसचे खड्डे कसे विकसित होतील याचे परीक्षण करण्यासाठी सिम्युलेशन केले. त्यांचे निष्कर्ष अंदाजे 90% बर्फाने बनलेला कवच लक्षणीय प्रवाहासाठी पुरेसा स्थिर नसतो, त्यामुळे विवरांचे संरक्षण होते.
सेरेसच्या सागरी भूतकाळाचे परिणाम
माईक सोरी यांनी टिप्पणी केली की सेरेस कदाचित एकेकाळी युरोपासारख्या महासागराच्या जगासारखा दिसत होता परंतु “घाणेरडा, चिखलमय महासागर.” जसजसा समुद्र गोठला तसतसे, त्यात अडकलेल्या खडकाळ सामग्रीचा बर्फाळ कवच तयार झाला. हा महासागर किती काळ अस्तित्त्वात आहे हे ठरवण्यात संशोधकांना विशेष रस आहे, कारण सेरेस थंड झाल्यावर किरणोत्सर्गी समस्थानिकांच्या उष्णतेमुळे त्याची द्रव स्थिती दीर्घकाळ टिकू शकते.
मुख्य:संपादक:शाहाबाज शेख
