चांगल्या आरोग्यासाठी स्वच्छ पिण्याच्या पाण्यात प्रवेश करणे आवश्यक आहे. रिव्हर्स ऑस्मोसिस (आरओ) सिस्टम दूषित पदार्थ काढून टाकण्यासाठी प्रभावी आहेत, परंतु प्रत्येकाला त्यांच्याकडे प्रवेश नाही. सुदैवाने, पाणी शुद्ध करण्यासाठी आणि त्यास वापरासाठी सुरक्षित करण्यासाठी अनेक पर्यायी पद्धती आहेत. आपल्याकडे आरओ सिस्टम नसल्यास पाणी शुद्ध करण्याचे पाच प्रभावी मार्ग येथे आहेत.
आपल्याकडे आरओ नसल्यास पाणी शुद्ध करण्याचे 5 मार्ग येथे आहेत
1. उकळत्या
उकळत्या पाण्याचे शुद्धीकरण करण्याच्या सर्वात जुन्या आणि सर्वात विश्वासार्ह पद्धतींपैकी एक आहे. हे बॅक्टेरिया, व्हायरस आणि परजीवी नष्ट करते जे अप्रशिक्षित पाण्यात सादर केले जाऊ शकतात. उकळत्याद्वारे पाणी शुद्ध करण्यासाठी:
- कमीतकमी 5-10 मिनिटांसाठी रोलिंग उकळण्यासाठी पाणी आणा.
- मद्यपान करण्यापूर्वी ते थंड होऊ द्या.
- ते स्वच्छ, झाकलेल्या कंटेनरमध्ये ठेवा.
- उकळत्या बहुतेक सूक्ष्मजीव काढून टाकत असताना, हे जड धातू किंवा रसायनांसारख्या विखुरलेल्या अशुद्धी दूर करत नाही. तथापि, ही एक सोपी आणि प्रभावी पद्धत आहे, विशेषत: आपत्कालीन परिस्थितीत.
2. क्रेमिक किंवा कोळशाच्या फिल्टरचा वापर करून गाळण्याची प्रक्रिया किंवा पध्दती
आपल्याकडे आरओ सिस्टम नसल्यास, सिरेमिक किंवा सक्रिय कोळशाच्या घटकांसह वॉटर फिल्टर वापरणे सुधारणेस मदत करू शकते.
- सिरेमिक फिल्टर्समध्ये लहान छिद्र असतात जे बॅक्टेरिया आणि गाळ अवरोधित करतात. ते पुन्हा वापरण्यायोग्य आणि देखरेखीसाठी सोपे आहेत.
- कोळशाचे फिल्टर क्लोरीन, कीटकनाशके आणि सेंद्रिय संयुगे शोषून घेतात, ज्यामुळे पाण्याची चव आणि गंध सुधारते.
- हे फिल्टर सर्व व्हायरस किंवा जड धातू काढून टाकत नाहीत, म्हणून त्यांना इतर शुध्दीकरण पद्धतींसह एकत्रित करणे सल्ला दिला जातो.
वॉटर प्युरिफायर्स प्रभावी आहेत परंतु पाण्याचे शुद्धीकरण करण्याची एकमेव पद्धत नाही
फोटो क्रेडिट: पेक्सेल्स
3. सौर निर्जंतुकीकरण (सोडिस)
सौर निर्जंतुकीकरण, किंवा सोडिस ही एक सोपी आणि किफायतशीर पद्धत आहे जी जीवाणू आणि व्हायरस मारण्यासाठी सूर्याच्या अतिनील किरणांचा उपयोग करते. हे विशेषतः ग्रामीण किंवा आपत्ती-स्ट्रक भागात वापरले जाते.
- स्पष्ट पाण्याने पारदर्शक प्लास्टिक किंवा काचेच्या बाटली भरा.
- बाटली कमीतकमी 6 तास (किंवा ढगाळ असल्यास 2 दिवस) थेट सूर्यप्रकाशामध्ये ठेवा.
- अतिनील किरण हानिकारक सूक्ष्मजीवांना तटस्थ करेल, ज्यामुळे पाणी पिण्यास सुरक्षित होईल.
- ही पद्धत स्वच्छ पाण्याने उत्कृष्ट कार्य करते. जर पाणी ढग असेल तर उन्हात ठेवण्यापूर्वी ते सेटल होऊ द्या आणि कपड्यातून ते फिल्टर करू द्या.
4. क्लोरीनेशन
पाण्यात क्लोरीन किंवा ब्लीच जोडणे हानिकारक सूक्ष्मजंतूंना निर्जंतुकीकरण आणि नष्ट करण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात वापरली जाणारी पद्धत आहे. हे सामान्यत: नगरपालिका जल उपचारात वापरले जाते आणि आपत्कालीन परिस्थितीत घरी केले जाऊ शकते.
- प्रति लिटर पाण्याचे द्रव घरगुती ब्लीच (अनसेन्टेड) चे 2-4 थेंब घाला.
- नीट ढवळून घ्यावे आणि मद्यपान करण्यापूर्वी कमीतकमी 30 मिनिटे बसू द्या.
- जर पाण्याला क्लोरीनचा जोरदार वास येत असेल तर ते जास्त काळ उभे राहू द्या किंवा दोन कंटेनरमध्ये ओतून ते आगल द्या.
- क्लोरीनेशन बॅक्टेरिया आणि व्हायरस विरूद्ध प्रभावी आहे परंतु जड धातू किंवा रासायनिक दूषित पदार्थ काढून टाकत नाही.
ही पद्धत केवळ तज्ञांच्या देखरेखीखाली वापरली पाहिजे.
5. ऊर्धपातन
पाणी शुद्ध करण्याचा सर्वात प्रभावी मार्ग म्हणजे डिस्टिलेशन, कारण ते जवळजवळ सर्व दूषित पदार्थ काढून टाकते, बॅक्टेरिया, विषाणू, जड धातू, लवण यांचा समावेश आहे.
- पाणी उकळवा आणि वेगळ्या कंटेनरमध्ये स्टीम गोळा करा.
- बहुतेक अशुद्धी मागे ठेवून स्टीम परत द्रव स्वरूपात घसरते.
- शुद्ध पाणी मिळविण्यासाठी डिस्टिलेशन ही एक उत्कृष्ट पद्धत आहे, परंतु ती वेळ घेणारी असू शकते आणि त्यासाठी उर्जा आवश्यक आहे.
आपल्याकडे पंक्ती प्रणाली नसल्यास, या पाच पद्धती पाणी प्रभावीपणे शुद्ध करण्यात मदत करू शकतात. प्रत्येक पद्धतीमध्ये त्याचे साधक आणि बाधक असतात, परंतु त्या एकत्रित केल्याने पिण्याचे सुरक्षित पाणी मिळू शकते. आरोग्यासाठी स्वच्छ पाण्यात प्रवेश करणे महत्त्वपूर्ण आहे, म्हणून नेहमीच हे सुनिश्चित करा की आपली शुद्धीकरण पद्धत आपल्यासाठी उपलब्ध पाण्याच्या गुणवत्तेला अनुकूल आहे.
नेहा ग्रोव्हर बद्दलतिच्या लेखन संस्थांना वाचून वाचल्याबद्दल प्रेम. नेहा कॅफिनेटेड कोणत्याही गोष्टीसह खोल-सेट फिक्सेशन केल्याबद्दल दोषी आहे. जेव्हा ती स्क्रीनवर तिचे विचारांचे घरटे ओतत नाही, तेव्हा आपण कॉफीवर डोकावताना तिचे वाचन पाहू शकता.

मुख्य:संपादक:शाहाबाज शेख